Παρασκευή 20 Οκτωβρίου 2023

Χόρτα, οι υπερτροφές των βουνών μας.

Από τα παλιά τα χρόνια, στη χώρα μας οι κάτοικοι εμπιστεύονταν τα χόρτα του βουνού άλλοτε για φαγητό και άλλοτε για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες.
Είναι μια όμορφη και υγιεινή δραστηριότητα που μπορούμε να ακολουθήσουμε και εμείς! Παρακάτω ακολουθεί ένας μικρός οδηγός των πιο συνηθισμένων φαγώσιμων χόρτων:

1. Βλήτα (Amaranthus)
Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 80 εκατοστά. Το συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους και καλλιεργημένους τόπους. Πλούσια σε βιταμίνες A και C, ασβέστιο, και σίδηρο. Έχει αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
Αποτελεί μεγάλο ζιζάνιο στις καλλιέργειες γιατί πολλαπλασιάζεται πολύ εύκολα και γρήγορα. Ο σπόρος του μπορεί να φυτρώσει και μετά από δέκα χρόνια. Μαζεύονται οι τρυφερές κορφές τους από αρχή καλοκαιριού μέχρι το φθινόπωρο.
Πρέπει να το κλαδεύουμε συχνά για να πετάει από τα πλάγια πριν προλάβει να κάνει σπόρους. Τρώγονται βραστά με ξύδι ή λεμόνι και σε συνδυασμό με σκόρδο ή τσιγαριστά με διάφορα άλλα λαχανικά όπως οι κολοκυθοκορφάδες. Φτιάχνεται μέχρι και γιαχνί με πατάτες και χρησιμοποιείτε και για πίτες μαζί με άλλα χόρτα.
Συχνά χρησιμοποιείται σε σαλάτες ή ως λαχανικό στο φαγητό. Μπορείτε να το βρείτε σε αγροτικές περιοχές και ακόμη και στα περίχωρα των πόλεων.
Προετοιμασία
Καθαρίζουμε και πλένουμε τα βλίτα.
Γεμίζουμε μία κατσαρόλα με νερό, αλατίζουμε καλά και την αφήνουμε να πάρει βράση.
Βάζουμε τα βλίτα στην κατσαρόλα και τα βράζουμε για 5-6 λεπτά.
Με μια τρυπητή κουτάλα μεταφέρουμε τα βλίτα σε ένα μπολ με πάγο και νερό, για να σταματήσουμε τον βρασμό τους.


2. Τσουκνίδα (Urtica dioica)
Η τσουκνίδα (ή τσουκνίθα) ανήκει στο γένος των αγγειόσπερμων φυτών Κνίδη και στην οικογένεια των Κνιδοειδών. Πρόκειται για μονοετές ή πολυετές, ποώδες, αυτοφυές φυτό, με 40 περίπου είδη παγκοσμίως.
Ο βλαστός της φτάνει σε ύψος το 1 μέτρο ενώ τα άνθη της είναι μικρά και άοσμα. Ολόκληρο το
φυτό καλύπτεται από αδενώδεις τρίχες που κατά την επαφή τους με το δέρμα προκαλούν φαγούρα, πολλές φορές έντονη, τσούξιμο και κοκκινίλα σαν τσίμπημα κουνουπιού, ενώ σπανιότερα αλλεργικές διαταραχές.
Η καυστικότητα των τριχιδίων εξουδετερώνεται με το στίψιμο ή με κοχλαστό νερό. Για κατανάλωση θεωρούνται καλύτεροι οι νεαροί τρυφεροί βλαστοί. Όλα τα μέρη του φυτού, υπέργεια και υπόγεια μπορούν να αποξηρανθούν και χρησιμοποιούνται στην παραδοσιακή ιατρική. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην κηπουρική για την καταπολέμηση της ψώρας.
Πώς να φτιάξετε Τσάι Τσουκνίδας.
Για να φτιάξετε τσάι τσουκνίδας, απλώς προσθέστε νερό στα φύλλα τσουκνίδας και αφήστε το να βράσει.
Χρησιμοποιήστε περίπου 2 φλιτζάνια νερό για 1 φλιτζάνι φύλλα – δεν χρειάζεται να κάνετε υπολογισμούς. Μπορείτε να κάνετε το τσάι σας πιο δυνατό αφήνοντας τα φύλλα να μουλιάσουν περισσότερη ώρα ή πιο ελαφρύ προσθέτοντας περισσότερο νερό.
Μόλις το νερό σχεδόν βράσει, χαμηλώστε τη θερμοκρασία και σιγοβράστε το τσάι για μερικά λεπτά. Χρησιμοποιήστε ένα μικρό σουρωτήρι και το τσάι είναι έτοιμο να το απολαύσετε. Σε κάποιους αρέσει να προσθέτουν λίγη ζάχαρη, αλλά η γεύση του είναι καλή και χωρίς άλλες προσθήκες.


3. Αγριοζοχός (Urospermum picroides)
Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 20-50 εκατοστά. Το συναντάμε σχεδόν παντού σε καλλιέργητους και καλλιεργημένους τόπους. Το σχήμα τους και οι διαστάσεις των φύλων του δεν είναι σχεδόν ποτέ το ίδιο. Τα φύλλα του είναι σκουροπράσινα οδοντωτά και μακριά με παχύ κόκκινο μίσχο και κεντρικό νεύρο. Μαζεύεται από το φθινόπωρο μέχρι το τέλος της άνοιξης.
Πώς τον μαγειρεύουμε
Η γεύση των φύλλων είναι λίγο πικρή.
Μπορούμε να τον φάμε ωμό μέσα σε σαλάτες ή μαγειρεμένο με μπόλικο λεμόνι.
Το καλύτερο όλων, όμως, είναι να τον απολαύσουμε μέσα σε μια φρεσκοψημένη χορτόπιτα.


4. Αντράκλα ή γλιστρίδα (Portulaca Oleracia)
Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 20 εκατοστά. Φημίζεται για τη βιταμίνη C και το
σίδηρο που περιέχει. Ο λαός λέει πως αν βάλεις λίγα φύλλα γλιστρίδας κάτω από τη γλώσσα σου, ξεδιψάς. Μαζεύεται από τις αρχές του καλοκαιριού μέχρι το φθινόπωρο. Τρώγεται ωμή σε σαλάτα και μπορεί να αντικαταστήσει τα μαρούλια σαν πράσινο λαχανικό.
Η γλιστρίδα, βρίσκεται στην κορυφή του καταλόγου των φυτών με υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη Ε, Α και ωμέγα-3 λιπαρό οξύ που ονομάζεται άλφα-λινολενικό οξύ (ALA). Ερευνητικές μελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο στεφανιαίας καρδιακής νόσου, τις φλεγμονώδεις παθήσεις, εγκεφαλικού επεισοδίου, και να βοηθήσει στην πρόληψη της ADHD, αυτισμό, και άλλα αναπτυξιακά προβλήματα στα παιδιά. 100 γραμμάρια φρέσκα φύλλα γλυστρίδας παρέχει περίπου 350 mg άλφα-λινολενικό οξύ, διαθέτει δηλαδή δεκαπέντε φορές περισσότερα ωμέγα-3 από ό,τι τα περισσότερα μαρούλια που κυκλοφορούν στο εμπόριο.
Πώς να την καταναλώσετε
Η αντράκλα είναι ένα ευέλικτο φυτό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διάφορες μορφές για να απολαύσετε τα οφέλη της για την υγεία. Εδώ είναι μερικοί τρόποι:
Τσάι: Το πιο δημοφιλές τρόπος. Βράστε τις ρίζες για 10-15 λεπτά και απολαύστε ένα γευστικό και θεραπευτικό τσάι.
Σαλάτα: Τα φύλλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε πράσινες σαλάτες, μετά από λίγο βράσιμο ή σοτάρισμα
Εκχυλίσματα και Συμπληρώματα: Διατίθενται σε κάψουλες ή σε υγρή μορφή για πιο συγκεντρωμένη δόση.
Εφαρμογή τοπικά: Σε μορφή κρέμας ή μαλακτικού, για τη θεραπεία δερματικών προβλημάτων.
Προσοχή: Αντενδείκνυται η χρήση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και για τα άτομα με αδύναμη πέψη.


5. Σταμναγκάθι (Cichorium spinosum)
Πρόκειται για μία άγρια ποικιλία ραδικιού. Το συγκεκριμένο αγριόχορτο φύεται στη λεκάνη της Μεσογείου. Τόσο η Κρήτη, όσο και η Κύπρος, η Σικελία και η Μάλτα είναι ιδιαίτερα πλούσιες σε αυτό. Όσον αφορά τη συγκομιδή του, μπορεί να χαρακτηριστεί κουραστική, ακόμα και επικίνδυνη.
Την ονομασία την απόκτησε από το αγκάθι που το περιβάλλει και από την χρήση που είχε αυτό στο στόμιο της στάμνας με το νερό τα παλαιότερα χρόνια. Διότι τον παλιό καλό καιρό που οι άνθρωποι καθημερινά πήγαιναν σε φυσικές πηγές ή σε πηγάδια για να εφοδιαστούν με το νερό της ημέρας, η μεταφορά γίνονταν με πήλινες στάμνες.
Το σταμναγκάθι είναι επίσης καλή πηγή σιδήρου, ψευδαργύρου, καλίου και μαγνησίου. Περιέχει μέτριες ποσότητες σε α-λινολενικό οξύ ALA (C18:3) ω-3 λιπαρά οξέα (44.4 mg /100 γρ.). Οι πολυφαινόλες έχουν ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και τα Ω-3 λιπαρά οξέα είναι σύμμαχος της καρδιάς και της καλής υγείας του οργανισμού. Γενικά θεωρείται διουρητικό, χωνευτικό,τονωτικό και χολαγωγό.
Στην Κάσο το παστώνουν και το χρησιμοποιούν το καλοκαίρι στο «τσικνωτό» (γιαχνί). Όπως συμβαίνει με όλα τα χόρτα της Κρήτης, η παρασκευή της σαλάτας εξαρτάται από τις τοπικές ιδιαιτερότητες και από τη φαντασία της κάθε νοικοκυράς.
Πώς μαγειρεύεται.
Μπορούμε να το καταναλώσουμε ωμό, βρασμένο και στη σαλάτα.
Ωμό: Αφού το πλύνουμε καλά, το βάζουμε στο πιάτο και το… ψεκάζουμε με σταγόνες έξτρα παρθένου ελαιόλαδου. Μετά ρίχνουμε λεμόνι ή ξύδι στο πιάτο ανάλογα με τα γούστα μας, και αν θέλουμε αλάτι. Το τρώμε με το χέρι.
Στη σαλάτα: Είτε στην χωριάτικη σαλάτα είτε σε σαλάτα με αγγούρι-μαρούλι ψιλοκόβουμε λίγο σταμναγκάθι και το ανακατεύουμε με την υπόλοιπη σαλάτα.
Βραστό: Σε νερό που βράζει, ρίχνουμε 1 κιλό σταμναγκάθι και το αφήνουμε για 10 λεπτά. Η ποσότητα του νερού δεν πρέπει να είναι πολύ μεγάλη. Το κιλό βγάζει περίπου 4 μερίδες σταμναγκάθι για σπίτι και 5-6 εστιατορίου. Μετά το δεκάλεπτο βάζουμε το σταμναγκάθι στα πιάτα και προσθέτουμε 4-5 κουταλιές της σούπα σε κάθε πιάτο από το νερό που έβρασαν τα χόρτα. Προσθέτουμε σε κάθε πιάτο μία κουταλιά της σούπας ελαιόλαδο, λεμόνι ανάλογα το γούστο μας και λίγο αλάτι.


6. Ραδίκι (Cichorium intybus)
Το ραδίκι είναι κάπως ξυλώδες, πολυετές ποώδες φυτό της οικογένειας των
Αστεροειδών, συνήθως με έντονα μπλε άνθη, σπάνια λευκά ή ροζ. Πολλές ποικιλίες καλλιεργούνται για φύλλα σαλάτας, βλαστούς ή ρίζες, οι οποίες ψήνονται, αλέθονται και χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατο καφέ και πρόσθετο τροφίμων. ΤΟ
Όταν ανθίζει, το ραδίκι έχει ένα σκληρό, αυλακωτό και περισσότερο ή λιγότερο τριχωτό μίσχο. Μπορεί να φτάσει σε ύψος το 1,5 μέτρο. Ανθίζει από τον Μάρτιο μέχρι τον Οκτώβριο. Ο σπόρος έχει μικρά λέπια στην άκρη.
Ολόκληρο το φυτό είναι βρώσιμο. Τα ωμά φύλλα ραδικιού είναι 92% νερό, 5% υδατάνθρακες, 2% πρωτεΐνη και περιέχουν αμελητέα λιπαρά.
Ποικιλίες.
Το ραδίκι μπορεί να καλλιεργηθεί για τα φύλλα του, συνήθως τρώγεται ωμό ως φύλλα σαλάτας. Το καλλιεργούμενο ραδίκι χωρίζεται γενικά σε τρεις τύπους, από τους οποίους υπάρχουν πολλές ποικιλίες:
Το ραντίτσιο έχει συνήθως ποικίλα κόκκινα ή κόκκινα και πράσινα φύλλα. Μερικοί αναφέρονται μόνο στον τύπο με κόκκινα φύλλα με λευκές φλέβες ως ράντιτσιο, γνωστό και ως κόκκινο αντίδι και κόκκινο κιχώριο. Έχει πικρή και πικάντικη γεύση, που μαλακώνει όταν ψήνεται στη σχάρα ή ψήνεται.
Το βελγικό αντίδι είναι γνωστό στα ολλανδικά ως witloof ή witlof (“λευκό φύλλο”), indivia στην Ιταλία, endivias στην Ισπανία, chicory στο Ηνωμένο Βασίλειο, ως witlof στην Αυστραλία, endive στη Γαλλία και στον Καναδά και chicon σε μέρη της βόρειας Γαλλίας, στο Βαλλονία και (στα γαλλικά) στο Λουξεμβούργο.[23] Έχει μια μικρή κεφαλή από κρεμ, πικρά φύλλα. Η ρίζα αφήνεται να φυτρώσει σε εσωτερικούς χώρους απουσία ηλιακού φωτός, γεγονός που εμποδίζει τα φύλλα να πρασινίσουν και να ανοίξουν.
Το καταλονικό κιχώριο (Cichorium intybus var. foliosum), γνωστό και ως puntarelle, περιλαμβάνει μια ολόκληρη υποοικογένεια (ορισμένες ποικιλίες από το βελγικό αντίδι και άλλες από το ραντίτσιο) κιχωρίου και χρησιμοποιείται σε όλη την Ιταλία.
Πώς μαγειρεύεται.
Αυτό το άγριο χόρτο είναι αρκετά ευέλικτο και μπορείς να το χρησιμοποιήσεις σε πολλές συνταγές.
Ψητά Ραδίκια: Προθέρμανε το φούρνο στους 200°C. Κόψε τα ραδίκια στη μέση, πρόσθεσε λίγο ελαιόλαδο, αλάτι, και πιπέρι. Ψήσε για 20 λεπτά. Μπορείς να προσθέσεις και λίγο σκόρδο για extra γεύση!
Σαλάτα με Ραδίκια: Κόψε τα ραδίκια σε λεπτές φέτες, πρόσθεσε λάχανο, ντομάτα και ελαιόλαδο.
Ραδίκια σε Πίκλα: Βράσε λίγο ξύδι, νερό, ζάχαρη, και αλάτι. Πρόσθεσε τα ραδίκια και αφήσε τα στο ψυγείο για λίγες ώρες.

ΠΗΓΗ: https://enallaktikidrasi.com

Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου 2023

Το πουλί "Καρακάξα" του τόπου μας.

Τις βλέπουμε στους κήπους μας και στους φράχτες, ειδικά κατά την χειμερινή περίοδο να ψάχνουν τροφή γεμάτες αυτοπεποίθηση και με την ουρά χαρακτηριστικά ανασηκωμένη..  Eίναι από τα ευφυέστερα πτηνά. Τις τελευταίες δεκαετίες, αποτελεί για την επιστημονική κοινότητα αντικείμενο μελέτης και πειραμάτων, κατά τα οποία το πτηνό επιδεικνύει μεγάλη ικανότητα επίλυσης προβλημάτων.
Η επιστημονική ονομασία είναι η ακριβής λατινική απόδοση της ελληνικής κίττα ή κίσσα. Ωστόσο, ο λόγιος όρος "κίσσα" δεν αναφέρεται στο πτηνό κίσσα, το οποίο ανήκει σε διαφορετικό γένος (Garrulus), αλλά αποκλειστικά στην καρακάξα. Η παρερμηνεία υφίσταται επειδή, σε πολλές περιοχές της Ελλάδας έχει επικρατήσει -λανθασμένα- να κατονομάζεται η καρακάξα ως «κίσσα».

Eίναι γνωστό ότι, σχηματίζει ομάδες των 5-25 ατόμων που θορυβούν ακατάπαυστα. Μπορεί να είναι επιφυλακτική, αλλά όχι δειλή και, έχοντας συνηθίσει την ανθρώπινη παρουσία, περιπολεί τον χώρο εκτελώντας μικρές πτήσεις πάνω από πολυσύχναστους αστικούς κήπους και θέσεις με πράσινο, αναζητώντας τροφή. Η πτήση της είναι ευθεία, με σύντομες αερολισθήσεις και μικρή σε διάρκεια, συνήθως από κάποιο ψηλό σημείο (π.χ. μια στέγη) στο έδαφος. Βαδίζει με αυτοπεποίθηση και με την ουρά ελαφρά ανασηκωμένη ενώ, ανά διαστήματα, εκτελεί μεγάλα πηδήματα.
Eμφανίζουν μιαν έμφυτη επιφυλακτικότητα απέναντι στις γάτες, πιθανότατα λόγω της ικανότητας των τελευταίων να σκαρφαλώνουν στα δένδρα, όπου τα πουλιά φτιάχνουν τη φωλιά τους. Μάλιστα, αρθρώνουν ειδικό «σήμα συναγερμού» όταν στον χώρο περιφέρονται τα συγκεκριμένα θηλαστικά.

Έχει περιγραφεί η συνήθεια της καρακάξας να «κλέβει» αντικείμενα που της κάνουν εντύπωση και να τα κρύβει σε δυσπρόσιτα σημεία. Ωστόσο, η «κλέφτρα» καρακάξα -και όχι η «κλέφτρα» κίσσα, όπως λανθασμένα έχει αποδοθεί- πιθανόν, έχει αποκτήσει άδικα αυτή τη φήμη. Είναι αλήθεια ότι, έλκεται από την παρουσία μεταλλικών αντικειμένων τα οποία, ωστόσο, μπορεί να είναι οτιδήποτε, λ.χ. χάντρες, γυαλιά, κονσερβοκούτια, νομίσματα, ή οτιδήποτε «γυαλίζει» στο φως, αλλά αυτό το κάνει από έμφυτη περιέργεια λόγω του υψηλού δείκτη νοημοσύνης της (βλ. παρακάτω) και όχι με τη διάθεση να «κλέψει». 

Η καρακάξα θεωρείται, όχι μόνον από τα ευφυέστερα πτηνά αλλά και μεταξύ των πιο έξυπνων από όλα τα ζώα, γενικά. Αυτό οφείλεται στη μεγάλη περιοχή του εγκεφάλου της.
Μελέτη του 2004, δείχνει ότι η νοημοσύνη του κορακοειδών, όπου ανήκει η καρακάξα είναι ισοδύναμη με εκείνη των μεγάλων πιθήκων, και όσον αφορά στην κοινωνική επίγνωση, το αιτιολογικό σκεπτικό, την ευελιξία σκέψης, τη φαντασία και την προσδοκία. Πέραν τούτου, όμως, οι καρακάξες εμφανίζουν και τα εξής ηθολογικά χαρακτηριστικά: 

Συμμετέχουν σε περίτεχνα «κοινωνικά» τελετουργικά, που ενδεχομένως να περιλαμβάνουν και το συναίσθημα της θλίψης.

Αυτο-αναγνώριση μπροστά σε καθρέπτη που έχει ήδη αποδειχθεί, και τις καθιστά ένα από τα αλλά λίγα είδη ζώων, γενικά, και το μόνο μη-θηλαστικό που διαθέτει αυτήν την ικανότητα.

Στο πεδίο των γνωστικών ικανοτήτων, η καρακάξα θεωρείται ως υπόδειγμα ανεξάρτητης εξέλιξης σε κορακοειδή και πρωτεύοντα θηλαστικά, που περιλαμβάνει:

Ικανότητα χρήσης εργαλείων.

Ικανότητα να κρύβει και να αποθηκεύει τροφή σε όλη τη σεζόν.

«Επεισοδιακή-μνήμη», δηλαδή μνήμη που χρησιμοποιεί την ατομική εμπειρία για να προβλέψει τη συμπεριφορά άλλων ατόμων του είδους της.

Κοπή και διανομή τροφής σε μερίδες ανάλογες με το μέγεθος των νεοσσών.

Σε αιχμαλωσία, οι καρακάξες έχουν παρατηρηθεί να συναθροίζονται πριν τη διανομή της τροφής, μιμούμενες ανθρώπινες φωνές, ενώ κάνουν τακτική χρήση εργαλείων για να καθαρίζουν τα κλουβιά τους. Στην άγρια φύση, οργανώνονται σε «ομάδες» και χρησιμοποιούν σύνθετες στρατηγικές στο κυνήγι άλλων πτηνών, ή όταν έρχονται αντιμέτωπες με αρπακτικά ζώα.

Στην Ευρώπη, οι καρακάξες είχαν ιστορικά δαιμονοποιηθεί από τον άνθρωπο, κυρίως ως αποτέλεσμα δεισιδαιμονιών και μύθων. Τα μεγάλα κορακοειδή, λόγω του μαύρου χρώματός τους αντιπροσωπεύουν το κακό στη βρετανική λαογραφία, με τα άσπρα πουλιά να θεωρούνται ως καλά. Η καρακάξα είναι προάγγελος κακής τύχης, όπως στη Σκωτία όπου μια καρακάξα κοντά στο παράθυρο του σπιτιού λέγεται ότι προφητεύει κάποιον θάνατο.
Στην ιταλική και γαλλική λαογραφία, οι καρακάξες πιστεύεται ότι έχουν μια τάση να «κλέβουν» λαμπερά αντικείμενα, ιδιαίτερα πολύτιμους λίθους. Αλλά και στη βουλγαρική, γαλλική, γερμανική, ουγγρική, πολωνική, ρωσική, σλοβακική και σουηδική λαογραφία η καρακάξα θεωρείται, επίσης, «κλέφτης». Στη Σουηδία συνδέεται και με τη μαγεία.
Κόντρα στις ευρωπαϊκές αντιλήψεις για την καρακάξα, το πτηνό θεωρείται ότι φέρνει μεγάλη τύχη στην Κορέα, ευημερία και ανάπτυξη. Ομοίως, στην Κίνα, οι καρακάξες θεωρούνται ως οιωνοί ευτυχίας. (
https://el.wikipedia.org)

Πίνακας: Η "Κίσσα" (καρακάξα) του Μονέ, μια ζωγραφιά βγαλμένη μέσα από τις παιδικές μας μνήμες, λες και κοιτάμε από το παράθυρο του σπιτιού μας στο χωριό. Εικόνα καθαρή και μαγική του χειμώνα, με το χιόνι να έχει καλύψει τους κήπους και τις αυλές, τα δέντρα, τους φράχτες και τις σκεπές .
Η "Κίσσα" ("The Magpie", French: La Pie) είναι μια ελαιογραφία σε μουσαμά του Γάλλου ιμπρεσιονιστή Claude Monet (Κλοντ Μονέ), που δημιουργήθηκε τον χειμώνα του 1868–1869)



Τετάρτη 5 Ιουλίου 2023

Η περιοχή "Ριγαναριά" στα Ριζώματα, Πιέρια Όρη.

Παλιά, σύμφωνα με τον κάτοικο των Ριζωμάτων κ. Γιάννη Τζαφέρη (ο οποίος μας πήγε στη περιοχή και τον ευχαριστούμε) και τα λεγόμενα των παππούδων του, στην περιοχή "Ριγαναριά" υπήρχε μύλος ο οποίος άλεθε τη ρίγανη και στη συνέχεια παρασκεύαζαν ριγανέλαιο που το χρησιμοποιούσαν ως παυσίπονο. 

























Το βίντεο από τον Δεκέμβρη του 2022 και την ξενάγηση του κ. Γιάννη Τζαφέρη.



Στη φωτογραφία φαίνεται που βρίσκεται η περιοχή. Λίγο μετα τα Ριζώματα, προς Δάσκιο στο ρέμα που φαίνεται η κόκκινη γραμμή περπατάμε αντίθετα με το ρεύμα για λίγα λεπτά και φτάνουμε. Έχει έναν βαθμό δυσκολίας η ανάβαση εκεί αλλά όχι κάτι πολύ δύσκολο και επικίνδυνο. 












Δευτέρα 19 Ιουνίου 2023

Ο 1ος αγώνας ορεινού τρεξίματος "Πιερίδες Μούσες 2023" στα Ριζώματα (video - fotos)

Ανακοίνωση του προέδρου του ΚΑΠΑ Δήμου Βέροιας, Δέλλα Θανάση για τους αγώνες:
"Το εγχείρημα στέφθηκε με επιτυχία!
Κόντρα στον βροχερό καιρό, που πήγε να μας χαλάσει τα σχέδια, πραγματοποιήθηκαν με απόλυτη επιτυχία οι πρώτοι "Αγώνες Ορεινού Δρόμου, Πιερίδες Μούσες 2023", την Κυριακή 18 Ιουνίου 2023 στα Ριζώματα Ημαθίας.

Πάνω από 200 αθλητές, από Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Νέα Μουδανιά, Κατερίνη, Κοζάνη, Πτολεμαϊδα, Βέροια, Αλεξάνδρεια, Ρητίνη κ.α. συμμετείχαν στους αγώνες των 1.000 μέτρων για παιδιά, των 3,2 και 11,5 χιλιομέτρων.

Οι διαδρομές, παρά την σχετική ολισθηρότητα, λόγω των συνεχών βροχοπτώσεων χαρακτηρίστηκαν βατές και πολύ όμορφες. Θα μας μείνουν αξέχαστα τα κολακευτικά λόγια της νικήτριας αθλήτριας από την Αθήνα της κ. Μαριάννας Ρήγα, η οποία μίλησε με εγκωμιαστικά σχόλια για την διαδρομή και το φυσικό κάλλος που αντίκρυσε.

Για την ιστορία να αναφέρουμε τα ονόματα των τριών πρώτων αθλητών και αθλητριών κάθε κατηγορίας.
11,5 χιλιόμετρα ανδρών
1. Κυριακού Αυγουστίνος (Βέροια) 1.03.14
2. Στέφανος Χαλκιάς (Ριζώματα) 1.03.29
3. Μουρατίδης Θεοχάρης ( Βέροια) 1.03.45
11,5 γυναικών
1. Ρήγα Μαριάννα (Αθήνα) 1.26,05
2. Καμπούρη Ειρήνη (Βέροια) 1.27,34
3. Φραγκοπούλου Σμαρώ (Αλεξάνδρεια) 1.28.20

3,2 ανδρών
1. Ροβυθάκης Τάσος (Κοζάνη) 0.18.46
2. Κούσκουρας Θωμάς (Ριζώματα) 0.21.53
3. Παπαδόπουλος Γεώργιος 0.22.06
3,2 γυναικών
1. Γιαννακίδου Ηλιάννα 0.26.06
2. Αγγελή Ευαγγελία 0.27.51
3. Βελιτσιάνου Ελένη 0.29.,39

Ευχαριστούμε:
Τις εθελόντριες και τους εθελοντές μας που έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους,
τον Ορειβατικό Σύλλογο Ριζωμάτων και την ψυχή του, τον γυμναστή Μπράντη Κώστα,
τον Πολιτιστικό και Αθλητικό Σύλλογο Ριζωμάτων,
τον πρόεδρο της Κοινότητας Σάκη Καραβασίλη,
τον ορθοπαιδικό γιατρό κ. Δήμου Νικόλαο,
τον καρδιολόγο κ. Γεώργιο Θεοδώρου,
τον νοσηλευτή κ. Γεώργιο Οικονόμου,
την Κλινική της Βέροιας Ευαγγελισμός ΑΕ, για την συνδρομή της με ασθενοφόρο,
τους φυσιοθεραπευτές της Ostico, Ν. Μάλγαρα Θεσσαλονίκης και Βέροια για την παροχή υπηρεσιών φυσικοθεραπείας στους αθλητές και τις αθλήτριες,
την Δημοτική Αστυνομία Βέροιας,
την Τροχαία Βέροιας,
την Τεχνική Υπηρεσία Βέροιας,
την κ. Βάχλα δ/ντρια του Γυμνασίου και Λυκείου Ριζωμάτων,
τον Αναγκαστικό Δασικό Συν/σμο Ριζωμάτων για την χορηγία 300 ευρώ για εδέσματα και νερά,
τον κ. Στέργιο Κουτσούκη, γυράδικο τα 3 Γουρουνάκια για την χορηγία φιαλών νερού,
την κ. Ελένη Μελιοπούλου για την χορηγία φιαλών νερού,
τον δήμαρχο της Βέροιας, κ. Κωνσταντίνο Βοργιαζίδη,
τους αντιδημάρχους Βέροιας κ.κ. Παπαδόπουλο Βασίλειο, Τσαχουρίδη Αλέξανδρο και Ασλανίδη Λάζαρο που μας τίμησαν με την παρουσία τους,
την ιστοσελίδα pliroforiodotis.gr και τους δημοσιογράφους Αντώνη Χατζηκυριακίδη και Μαρία Τριγγώνη για την δημοσιογραφική κάλυψη των αγώνων,
τον χρονομέτρη μας κ. Γιώργο Τσαγγερά,
τις αθλήτριες και τους αθλητές που έδωσαν το παρών και τίμησαν τους αγώνες μας παρά την αντιξοότητα των καιρικών συνθηκών.

Υπόσχεση μας...
Να μεριμνήσουμε για την καθιέρωση των αγώνων ως θεσμού,
Την μελλοντική αποκέντρωση και στους άλλους οικισμούς των Πιερίων.
Τα αγαθά κόποις κτώνται!"


ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ ΟΡΕΙΝΟΥ ΤΡΕΞΙΜΑΤΟΣ "ΠΙΕΡΙΔΕΣ ΜΟΥΣΕΣ 2023"


ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

































Κυριακή 18 Ιουνίου 2023

Τι πρέπει να κάνετε αν συναντήσετε αρκούδα - Οδηγίες από τη Διεύθυνση Δασών

 

Mε αφορμή  την εμφάνιση αρκούδας πλησίον ορεινών οικισμών  η Διεύθυνση Δασών ενημερώνει τους πολίτες και ειδικότερα τους γεωργούς, κτηνοτρόφους και μελισσοκόμους τόσο για τις ενέργειες που πρέπει να κάνουν σε περίπτωση συνάντησης με αρκούδα όσο και για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την αποφυγή και την πρόληψη ζημιών από το εν λόγω είδος.


**Βασικές πληροφορίες για το είδος:
Η αρκούδα είναι ένα είδος της τοπικής μας πανίδας ζει σε ορεινά και ημιορεινά δάση ενώ είναι αυστηρά προστατευόμενο από την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία και η θανάτωσή της τιμωρείται από το νόμο.
·Έχει εξαιρετική όσφρηση, πολύ καλή ακοή και όχι τόσο καλή όραση.
·Έχει εξαιρετική μνήμη και αντίληψη.
· Ο ζωτικός της χώρος είναι 100-150 χλμ2 για ένα θηλυκό και έως παραπάνω από 400 χλμ2 για ένα αρσενικό άτομο και οριοθετεί την επικράτεια της.
· Αν δεν ενοχληθεί, ακολουθεί συγκεκριμένη ρουτίνα στις καθημερινές της μετακινήσεις. Χρησιμοποιεί την ίδια όχθη ρεματιάς και τον ίδιο δασικό δρόμο για τις μετακινήσεις της, το ίδιο μονοπάτι για να πάει στη φωλιά της και τους ίδιους οπωρώνες για να βρει φρούτα.
· Η όρθια στάση της είναι συμπεριφορά ανίχνευσης ή και φόβου και όχι επίθεσης. Αυτά σημαίνουν πως αντιλαμβάνεται εύκολα τον γύρω της χώρο και συνήθως καταλαβαίνει πολύ νωρίτερα την παρουσία του ανθρώπου από ότι ο άνθρωπος τη δική της παρουσία και απομακρύνεται.
·Κάτοικοι σε πολλές περιοχές της Ελλάδας που ζουν κοντά στο βιότοπο της αρκούδας δέχονται συχνά περιστασιακές επισκέψεις. Η προσέγγιση κατοικημένων περιοχών από την αρκούδα γίνεται κυρίως για την εξεύρεση τροφής
· Οι ζημιές που προκαλεί αποζημιώνονται από τον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ).
· Να θυμάστε ότι η αρκούδα κινείται κυρίως από το σούρουπο ως την αυγή καθώς και ότι μπορεί να χρησιμοποιεί την περιοχή ως πέρασμα.

**Οδηγίες προσέγγισης:
Σε περίπτωση συνάντησης ανθρώπου-αρκούδας υπάρχει ένας βασικός κανόνας:
Η ΑΡΚΟΥΔΑ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΝΟΙΩΣΕΙ ΟΤΙ ΑΠΕΙΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ.
Αυτό σημαίνει σε κάθε περίπτωση:
·Κρατάμε την ψυχραιμία μας.
·Μένουμε ακίνητοι.
·Δεν παίρνουμε «απειλητικά» αντικείμενα όπως πέτρες και κλαδιά.
·Προσπαθούμε να οπισθοχωρήσουμε σταδιακά αναγνωρίζοντας την «κυριαρχία» της αρκούδας στο χώρο.
·Δεν τρέχουμε.
· Σε περίπτωση στενών χώρων δημιουργούμε χώρο διαφυγής για την αρκούδα και δεν της «κόβουμε» το δρόμο.

**Σε περίπτωση που κινούμαστε στο δάσος:
Για να μειωθεί κατά το δυνατόν ο κίνδυνος συνάντησης στο δάσος με ένα μεγάλο ζώο όπως η αρκούδα, θα πρέπει κάποιος να γνωρίζει ότι:
· Όταν κινούμαστε στο δάσος καλό είναι να κάνουμε αισθητή την παρουσίας μας κατά τακτά χρονικά διαστήματα, κάνοντας έντονους θορύβους με ομιλίες, τραγούδια ή τη χρήση σφυρίχτρας.
· Χρησιμοποιούμε κυρίως δασικούς δρόμους και μονοπάτια και αποφεύγουμε τη διέλευση μέσα από πυκνή βλάστηση.

**Σε περίπτωση που είμαστε σε όχημα:
* Παραμένουμε μέσα σε αυτό.
· Δεν ακολουθούμε την αρκούδα αν αυτή συνεχίζει να περπατά κατά μήκος του δρόμου.
· Δεν αναπτύσσουμε ταχύτητα.
Εφόσον η αρκούδα επισκέπτεται τακτικά μια κατοικημένη περιοχή:
· Μην αφήνετε σκουπίδια έξω από τους κάδου απορριμμάτων.
· Μην αφήνετε ανοιχτούς τους κάδους απορριμμάτων.
· Μην πετάτε σκουπίδια και άλλες τροφές σε παράνομες χωματερές κοντά ή μέσα σε οικισμούς.
· Καθαρίστε υπολείμματα από περσινή σοδειά που μπορεί να υπάρχουν σε γειτονικά με τον οικισμό χωράφια.
· Έγκαιρη συγκομιδή καρπών που βρίσκονται εντός οικισμών

Ενημερώστε τις τοπικές αρχές, Δασική Υπηρεσία, Δήμο και Αστυνομία

Τρίτη 24 Ιανουαρίου 2023

Γλέντια με γκάϊντα Πιερίων στον "Μαγειράκο" στα Ριζώματα.

 

Γλέντια με γκάϊντα και παραδοσιακά τραγούδια στον "Μαγειράκο", την ταβέρνα του Κώστα Γρηγορόπουλου στα Ριζώματα (περίπου τα έτη 2004-2005). Ευχαριστούμε τον κ. Σάκη Σταματόπουλο για τις κασέτες.



Δευτέρα 16 Ιανουαρίου 2023

Γκάϊντα με τον Γιάννη Κουτσιούκη (προσωπικές ηχογραφήσεις)

 


Ηχογραφήσεις του Γιάννη Κουτσιούκη, του μεγάλου γκαϊντατζή των Πιεριών, ηχογραφήσεις που έκανε ο ίδιος με ένα μπομπινόφωνο (παλιό μέσο αναπαραγωγής και εγγραφής μουσικής με μαγνητοταινία) στο σπίτι του, τη δεκαετία του 1980. 
Ευχαριστούμε τον γιο του Νικόλαο για την ευκαιρία που μας έδωσε να ψηφιοποιήσουμε το υλικό αυτό και να το ανεβάσουμε στο ίντερνετ ώστε να το διασώσουμε και να έχουμε όλοι πρόσβαση. Καλή ακρόση !